Alle dagen laat

omslag Alle dagen laat

portret van Reve

Alle dagen laat (dagboek, 2006, uitgeverij Atlas)

In Alle dagen laat, het dagboek dat Mensje van Keulen in 1976 begon bij te houden, boekstaaft ze haar dagelijkse beslommeringen en vertelt ze over haar huwelijk, familie en vrienden. De dagelijkse strijd om tot schrijven te komen wordt duidelijk, maar ook de vele vrolijke avonden die ze met literaire collega’s doorbrengt. In deze periode begint ze aan een eerste versie van een roman te werken die later onder de titel Overspel zou verschijnen. Ook is een uniek, erotisch verhaal opgenomen dat destijds als exclusieve uitgave verscheen. Naast alle ontroerende en innemende verhalen en gebeurtenissen geeft dit dagboek een fascinerend portret van de tweede helft van de jaren zeventig.

Enkele citaten uit de recensies:

Maar net als haar andere werk – dat behalve uit verhalen en romans uit kinderboeken en tragikomische balladen bestaat – is ook Alle dagen laat, hoeveel treurnis het ook boekstaaft, allesbehalve terneerdrukkend. Van Keulen heeft een scherp oog voor leed, dat nooit alleen maar wordt geconstateerd als een gegeven waaraan niet te ontkomen valt. Uit haar weergave spreekt onmiskenbaar teleurstelling. Ze had het zich anders voorgesteld. Omdat ze kennelijk van nature niet de droefsnoet is waar oppervlakkige lezers haar voor verslijten. Achter de kohl-ogen en onder de krullenbos school al die tijd een geest die op ontsnapping zon, en aan wie de Roald Dahl-achtige humor van de griezeligheid niet vreemd was. [...]

Maar alle ellende is doorschoten met komische cartoons van eigen hand, met rijmende smartlappen en als klapstuk het komische seksverhaal ‘Trucjes’, dat ze onder het pseudoniem Constant P. Cavalry in 1977 uitbracht bij Eliance Pers in Amsterdam, in een oplage van honderd exemplaren. Juist door haar dagboek met dit verhaal – over een adellijke dwerg die twee dames scandaleus verwent – af te ronden, bewijst Van Keulen dat het noodlot haar er niet onder krijgt.

Er valt bij deze beroepszwartkijker beduidend meer te halen (en te lachen!) dan zekere lieden menen.

- Arjan Peters, in de Volkskrant van 9 juni 2006

Drie jaar geleden vertelde Mensje van Keulen in een interview met deze krant dat ze aan de vooravond van een risicovolle operatie had besloten haar dagboeken uit te tikken omdat ze niet wilde dat iemand dit klakkeloos genoteerde gejeremieer in ongestileerde vorm zou aantreffen. Nu heeft ze wel gestileerd en het resultaat is verbluffend. Hella Haasse schreef ooit over het vroege werk van Mensje van Keulen dat zij met enkele woorden een round character kan neerzetten. En dat haar verhalen door de keuze van the things seen, scherper zijn dan een pamflet. Deze kwalificaties zijn ook van toepassing op Alle dagen laat waarin de jonge schrijfster zélf naar voren treedt als round character, die door haar waarnemingen als geen ander de tijdgeest van de jaren zeventig bij de lurven grijpt.

- Elsbeth Etty in de NRC van 30 juni 2006

[…] met bijzonder veel plezier gelezen. Allereerst omdat het met feilloos oog voor bizarre details geschreven is. […] Voorts omdat Alle dagen laat een zorgeloze tijd ademt en plezier in het literaire gefröbel onder aanstormende gelijkgestemden. Ook omdat het bijzonder mooie portretten van schrijvers bevat: in foto’s, in tekeningen en in taal.
- Jeroen Vullings in Vrij Nederland.

Zonder commentaar bouwt ze kleine scčnes uit het dagelijks leven – de aankoop van een kapstok, een zieke poes- op tot heuse minidrama’s. De schrijfster heeft een feilloze antenne voor treffende details of komische conversatie.
- Thomas van den Bergh in Elsevier

Ook heel leuk zijn de tekeningen van Mensje van met name Dries van Agt en Gerard Reve. Als mooie bonus geldt het pornografische verhaal ‘Trucjes’; een fraai met een Somerset Maughamtoontje geschreven 'vies verhaal'.
- Job Janssens in GPD-bladen

Waarmee een mooie cliffhanger is geschapen voor de uitgave van een volgend dagboek, Hopelijk komt dat er. Want het is lekker glurend lezen over Mensje, haar besognes en haar vrienden.
- Daniëlle Serdijn in Het Parool

Het boek maakt qua stijl een weinig dagboekachtige indruk. Obligate ellipsen à la 'in bed gebleven', 'weer te veel gerookt' komen nauwelijks voor. Mooie, soepele volzinnen en verhalende scènes met complete dialoog des te meer.
- Beatrijs Ritsema in HP / De Tijd

Mensje van Keulen was hot in de jaren zeventig. Toch bleef ze haar eigen laconieke zelf. Dat maakt haar dagboek van toen zo leesbaar. (…) Haar aantekeningen laten zich lezen als een vleesgeworden aflevering van ‘Andere tijden’. (,,,) Het bijzonderst aan ‘Alle dagen laat’ is de lichtheid en onbevangenheid waarmee Van Keulen ons haar (en misschien wel hèt) leven toont.
- Jann Ruyters in Trouw

Het nuchtere vaststellen in kraakheldere taal, het hernemen van visies en uitdiepen van eigen werk, en dat allemaal tijdens de dagelijkse (literaire) gang van zaken in kleine verhaaltjes geportretteerd, maken dit tot een schitterend vertoeven in andermans wereld.
- Financiëel Dagblad

Nuchter en met een alziend oog voor het vlijmend komische. Daarin ligt de overtuigende kracht van dit allesbehalve kneuterige dagboek, dat gulzig naar meer smaakt.
- Dirk Leyman in De Morgen

[een fragment uit Alle dagen laat]