De gelukkige (roman, 2001)

Longlist Libris-Literatuurprijs (2002)

Nora, doktersdochter, beschermd opgegroeid in de provincie, wordt op jonge leeftijd verleid door Martin, een zestien jaar oudere garagist met wie ze in het geheim in Schotland trouwt. Later, als haar zoon het huis uit is, stort ze zich in een gepassioneerde verhouding met de 'stadse' Daniël, een architect. Wanneer hij een opdracht aanneemt in Pakistan, reist ze hem achterna om al spoedig weer te vluchten. Het verloop van deze voor Nora grote liefde is niet in de laatste plaats verziekt door het spel van haar echtgenoot, tegen wie ze zich uiteindelijk zal verzetten. De Gelukkige is een roman over liefde en kwetsbaarheid, trouw, illusie en geluk, en de onvermijdelijke tegenpolen hiervan.

Van Keulen is erg bedreven in het oproepen van benarde situaties.[...] De dreiging en de bijbehorende angstige gevoelens gaan schuilachter ogenschijnlijk heel gewone woorden, waardoor het gif langzaaminsluipt. In droge vaak ook nogal droogkomische zinnen mag Nora haarrelaas doen, dat diverse gevaren blijkt te herbergen. [...] Zij is een mens zoals er zovelen zijn en dus precies de Elckerlyc-achtigevoor wie Van Keulen zich keer op keer breed maakt. [...] De vraag is wel hoe gewoon het leven is dat zij rond haar personages optrekt. In De Gelukkige zou ik dat leven op zijn minst verhevigd willen noemen, op smaak gebracht met veel beeldende details. [...] Haar solidariteit gaat uit naar de mensen, niet naar hun omstandigheden, om zo te zeggen. Het leven zelf is niet meer dan 'de rest', de zo tegenvallende rest, die alleen iets te betekenen kan hebben voor wie er mooi en aanstekelijk over weet te schrijven, zoals zijzelf.
- Janet Luis in NRC Handelsblad.

Het zijn de details die het hem doen. Aan een theepot heeft Van Keulen al genoeg om een gistende, jaloerse geest te activeren. [...] Van Keulens proza heeft iets betrekkelijk tijdloos. [...] Ze schreef al tien boeken voor volwassenen en acht jeugdboeken, in gestaag tempo, wars van literaire modes. Dat dat een verstandige keuze bleek en een gerijpt schrijverschap opleverde, spreekt uit De Gelukkige.
- Jeroen Vullings in Vrij Nederland.

Aangezien ik ben grootgebracht met Jeroen Brouwers en altijd gefascineerd gebleven door de alchemist Harry Mulisch is het niet verwonderlijk dat het oeuvre van Mensje van Keulen tot nu toe grotendeels langs me heen is gegaan. En wat ik ooit ingekeken had - haar debuut Bleekers zomer en Overspel - werd toegedekt door dekens van vooroordelen en onuitgelezen weggelegd. Nu is er dus De Gelukkige. Het is lastig toe te geven, maar ik heb me ten onrechte schandelijk lang gewenteld in decennia oude vooroordelen: De Gelukkige is van een grote schoonheid.
- Peter Henk Steenhuis in Trouw.

Stiekem willen we 'm allemaal wel eens smeren, de hele bliksemse boel achterlatend, maar we doen het niet. Nora wel - en zo ontdekken we wat er kan gebeuren nadat je je koffers hebt gepakt. Een prachtig, sober verteld verhaal over een vrouw die zich dapper verzet tegen haar lot.
- Susan Smit in Marie Claire.

Het is een lekker boek. Lekker omdat het is geschreven in de taal van iedereen, met realistische dialogen uit 2001.
- Menno Schenke in Algemeen Dagblad .

Het zijn vooral het literair vakmanschap, dat voor zeer pakkende evocaties van het hedendaagse Pakistan en een Hollandse, dorpse jeugd garant staat, de humor en het psychologisch inzicht van Mensje van Keulen, die van dit vrouwenleven een heel concreet en boeiende portret hebben gemaakt.
- Jan Hendrik Bakker in Haagsche Courant.

Niet vanuit de hoogte, maar laag bij de grond kijkt Van Keulen met haar personages mee.[...] Je kunt de dans niet ontspringen, ook niet door Holland te ontvluchten, alsof de mens elders beter is. Je kunt wel, terwijl je bokkesprongen maakt en dreunen incasseert, het noodlot ombuigen in lot. [...] Een jeugdherinnering van Nora: 'We hadden een roeiboot gehuurd. Mijn vriendin Koosje en haar moeder, die een jaar eerder weduwe was geworden doordat haar man hoog in de Pyreneeën zijn evenwicht had verloren toen de wind zijn pet afrukte, gingen met ons mee. Koosjes moeder was niet veel ouder dan mijn moeder, maar ze had al wangen als wc-papier.' Die moeder is reddeloos. Welnu, dat kun je van Van Keulens smalle helden en heldinnen zelden of nooit zeggen. Haar wereld is zo donker niet als zwartkijkers beweren.
- Arjan Peters in De Volkskrant.

Die Glückliche ist ein Roman der extremen Gefühle, eine in geschickt montierten Rückblenden erzählte Ehe- und Leidensgeschichte; ein Erinnerungsbuch, kein bischen kitschig, sondern schonungslos, hart und direkt.
- Der Spiegel.

Mensje van Keulen schildert all dies mit der gebotenen Zurückhaltung ihrer Heldin gegenüber. Sie meidet entsprechend große Gesten und mehr noch tiefschürfende Dialoge. Landschaftsbeschreibungen, gelegentliche Rückgriffe in die Kindheit der Heldin, Kleinigkeiten des Alltags, Mahlzeiten, Wegstrecken, Einkäufe - sie sind es, die den Erzählfluss tragen und jene hermetisch-heimelige Welt erzeugen, die einen einlässt, hat man nur das Buch aufgeblättert. Und es entsteht jenes Sympathiegefühl, das wächst und gedeiht, gerade weil es nicht mit Absicht inszeniert oder gar erzwungen wird. In Holland ist Mensje van Keulen eine viel beschäftigte und hoch angesehene Autorin. Möge noch viel davon für uns abfallen.
- Frank Keil-Behrens in Titel-Magazine.

[een fragment uit De gelukkige]